under-construction
Σινε Άνεσις allday365news allday365news allday365news allday365news allday365news allday365news allday365news

Μαλεσίνα

Μαλεσίνα

Μαλεσίνα Φθιώτιδας


Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια



Μαλεσίνα Φθιώτιδας
Πόλη
Θραύσμα στήλης με κεφαλή γυναίκας από τη Μαλεσίνα που χρονολογείται από τον Boardman γύρω στα 600-590 π.Χ
Μουσείο του Λούβρου
Μαλεσίνα Φθιώτιδας βρίσκεται στο τόπο Greece
Μαλεσίνα Φθιώτιδας
Μαλεσίνα Φθιώτιδας
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρική Ελλάδα
ΔήμοςΔήμος Λοκρών
Υψόμετρο210 μ
Πληθυσμός4.526 (2011)
Η Μαλεσίνα είναι ημιορεινή κωμόπολη του νομού Νομού Φθιώτιδας, του Δήμου Λοκρών. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του νομού 96 χλμ. ΝΑ της Λαμία, 25 χλμ. από την Αταλάντη και 125 χλμ. βόρεια της Αθήνας πάνω στην Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας. Περιβάλλεται κυρίως από θάλασσα, ανατολικά δυτικά και βόρεια, ενώ η νότια πλευρά κλείνεται από το λόφο του Αϊτολιμνιού.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Αλές και η Βουμελιταία ήταν αρχαίες γειτονικές πόλεις με αυτή και είχαν κάποτε κάποιες συνοριακές διαφορές ανάμεσά τους, για την επίλυση των οποίων προσκάλεσαν Θηβαίους δικαστές. Οι δικασταγωγοί ανέλαβαν να οδηγήσουν τους δικαστές στον τόπο της διαμάχης και να συγκροτήσουν μια μικτή επιτροπή που έκανε περίληψη του θέματος [1]
Οι Αμερικανίδες Walker και Coldman βρήκαν εδώ ναό δωρικού ρυθμού. Κοντά στον Θεολόγο είναι ο Κερατόπυργοςενετικό κάστρο.

Βυζαντινή περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περιοχή της Μαλεσίνας κατά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας υπαγόταν στο Θέμα των Θηβών. Αλλά ο οικισμός στην περιοχή με το όνομα Μαλεσίνα ήταν ανύπαρκτος κατά αυτή την περίοδο.[εκκρεμεί παραπομπή]

Φραγκοκρατία - Ενετοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περιοχή Μαλεσίνας κατά τους χρόνους της Φραγκοκρατίας ακολουθεί την τύχη του Δουκάτου των Αθηνών και Θηβών, το οποίο διαδοχικά εξουσιάστηκε από τους Γάλλους, τους Καταλανούς, τους Φλωρεντίνους (Νέριο Ατσαγιόλι), τους Βενετσάνους για οκτώ χρόνια και πάλι στους Φλωρεντίνους ως την Τουρκοκρατία.

Τουρκοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όμως από το 1506 το χωριό αναφέρεται στα τούρκικα φορολογικά κατάστιχα ως νεοϊδρυθείς οικισμός με το όνομα Μαλεσίνα. Άρα η Μελενίτσα προϋπήρξε της Μαλεσίνας στην ίδια θέση. Αλλά για να διατηρούν την ανάμνηση αυτής της ονομασίας οι κάτοικοι κατά τον περασμένο αιώνα, σημαίνει ότι οι έποικοι εγκαταστάθηκαν στο χώρο του παλιού χωριού αμέσως μετά την εγκατάλειψή του από του προηγούμενους κατοίκους ή πριν ακόμη από την εγκατάλειψή του.
Η Μαλεσίνα με φόντο τον Θεολόγο
Τα δύο τοπωνύμια Μελινίτζες και Μαλεσίνα δεν έχουν καμία σχέση σημασιολογική ούτε κοινή προέλευση σύμφωνα με τον Ολλανδό καθηγητή Ανατολικών Σπουδών Machiel Kiel.
Άλλη άποψη για το όνομα Μιλινίτζες είναι ότι προέρχεται από τα σλαβικά, και σημαίνει "μικροί μύλοι" και όντως υπήρχαν νερόμυλοι στο Μυλόρεμα, τα νερά του οποίου λιγόστεψαν μετά τον μεγάλο σεισμό του 1894.
Ο εν λόγω οικισμός υπήρχε έως την Τουρκική κάθοδο το 1460 και είτε καταστράφηκε είτε εγκαταλείφτηκε για άγνωστους λόγους. Είναι βέβαιο πάντως πως στους τούρκικους φορολογικούς καταλόγους του 1466 και μετέπειτα δεν αναφέρεται οικισμός με αυτή την ονομασία.
Θεωρείται πιθανόν κάποιοι Βορειοηπειρώτες έποικοι που εγκαταστάθηκαν στο Προσκυνά το 1383 και αποτέλεσαν μέλη της Κοινότητας αυτής.
Η καταγραφή του περιηγητή Αργύρη Φιλιππίδη η Ανατολική Λοκρίδα του 1815: «έχει εξήντα πέντε σπίτια χριστιανών. ΄Εχει έναν αέρα χρονικώς καλόν και νερά καλά.…οι κάτοικοι είναι ανδρείοι και γεροί και περισσότερο οι γυναίκες τους. Παράγουν σιτάρικριθάριβαμβάκι και κρασί. Έχουν αιγοπρόβατα αρκετά. Ζουν καλά, επειδή δουλεύουν με προθυμία την κάθε δουλειά τους.
Στην ευρύτερη περιοχή της Μαλεσίνας τουλάχιστον σε δύο ερημικές σήμερα περιοχές το Ζάστανο και τη Βελανιδιά υπήρχαν μικροί οικισμοί, όπως φανερώνουν λείψανα ανθρώπινων εγκαταστάσεων.
Η Μαλεσίνα κατά την Τουρκοκρατία δεν εποικήθηκε από τους κατακτητές. Η παράδοση διατηρεί την πληροφορία ότι μόνο κατά τα τελευταία δώδεκα χρόνια της σκλαβιάς κατοίκησαν Τούρκοι στην κωμόπολη.
Σύμφωνα με το φορολογικό κατάστιχο του 1506: «το χωριό Μαλεσίνα ανήκε στο Καζά της Θήβας...»
Αναφορά για την ύπαρξη της Μαλεσίνας κατά την Τουρκοκρατία κάνει και ο περιηγητής Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ (William Martin Leake), αλλά δίχως πληροφορίες, πέραν του ότι υπαγόταν στο βιλαέτι της Αταλάντης.

Η Μαλεσίνα κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ιερός Ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίας Ελένης στην πλατεία της Μαλεσίνας
Στην αρχή του αγώνα οι Μαλεσιναίοι πολέμησαν υπό τις διαταγές του Λοκρού οπλαρχηγού Οδυσσέα Ανδρούτσου και οι Τούρκοι της Αταλάντης, αμέσως μετά την κήρυξη της Επανάστασης για να τρομοκρατήσουν τους Λοκρούς και να καταπνίξουν το επαναστατικό κίνημα στην περιοχή, άρπαξαν ομήρους από την Μαλεσίνα, ΜάζιΚυπαρίσσιΛιβανάτες κ.α. χωρίς όμως να πετύχουν τον σκοπό τους.
Τον Μάρτη του 1821 οι επαναστατημένοι Λοκροί με επικεφαλής των Κοντοσόπουλο, εξάδελφο του Διάκου πολιόρκησαν την Αταλάντη.
Οι κάτοικοι της Μαλεσίνας με επικεφαλής τον καπετάνιο Γιάννη Ριτσογιάννη έλαβαν μέρος σ΄ αυτή την πολιορκία, που είχε ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση της Αταλάντης, αλλά και των ομήρων.
Κατά την διάρκεια του αγώνα έγινε προσπάθεια πυρπόλησης του Μοναστηριού του Αγίου Γεωργίου, καθότι είχε γίνει επαναστατικός πυρήνας, αλλά τελικά απέτυχαν χάρη στη συμβολή της αγωνιστικότητας και του ηρωισμού των κατοίκων.
Οι αγωνιστές κάτοικοι της Μαλεσίνας που έλαβαν μέρος στον αγώνα του 1821 είναι: Λασπάς Στέργιος του Ν. από Γρεβενά, Μούτζος Σπύρος από Χειμάρα (κάτοικος Μαζίου), Νικολάου Παναγιώτης από Γρεβενά και Ριζ(τ)σογιάννης Ιωάννης του Κων/νου.

Η Μαλεσίνα στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σεισμός των 7,0 ρίχτερ που συγκλόνισε την ανατολική Λοκρίδα στις 15 Απριλίου (παλαιό ημερολόγιο) του 1894 κατέστρεψε την Μαλεσίνα, η οποία είχε τα περισσότερα θύματα με 136 νεκρούς επί συνόλου 225 και 76 τραυματίες σε σύνολο 951 κατοίκων.
Μετά την καταστροφή της Μαλεσίνας από τους σεισμούς του 1894 νέος οικισμός χτίστηκε σύμφωνα με [2] διάταγμα της Κυβέρνησης Τρικούπη στις θέσεις «Ράχη» και «Μαχάλα» με καλομελετημένο ρυμοτομικό σχέδιο πόλης, με τέλεια δομικά τετράγωνα, με πλατείες, δρόμους ευθείς. Οι κάτοικοι χάρη στην παροιμιώδη εργατικότητά τους, ξανάχτισαν γρήγορα το νέο χωριό.

Αρχαιολογικά ευρήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη Χιλιαδού της Μαλεσίνας υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ύπαρξης αρχαίου και βυζαντινού οικισμού.
Στην περιοχή αποκαλύφτηκε με τη βοήθεια του χειμάρρου αλλά και τις έρευνες αρχαιολόγων, αρχαίο κτίσμα θεμελιωμένο σε σκληρό έδαφος του οποίου διασώζονται η βορειοανατολική πλευρά και οι γωνίες με τους κάθετους σ’ αυτήν τοίχους καθώς και μεγάλο τμήμα της βορειοδυτικής πλευράς.
Μεταγενέστερα μέσα στο χώρο το κτίσματος είχε ανεργεθεί τοίχος σε ψηλότερο επίπεδο με επίχωση από μικρούς ή μεγάλους λίθους συνδεδεμένους με πηλό. Από τα όστρακα των επιχώσεων και την τοιχοδομία συμπεραίνεται ότι το κτίσμα ανήκει στον 4ο αιώνα π.Χ.
Για το ποια αρχαία πόλη βρίσκονταν στην περιοχή αυτή δεν έχει δοθεί έως σήμερα κάποια σαφής απάντηση καθώς άλλοι τοποθετούν εκεί την Κορσεία και άλλοι την Βουμελιτέα.
Σημαντικά ευρήματα από την περιοχή της Μαλεσίνας είναι μια στήλη που αναπαριστά δαιδαλική φιγούρα και σήμερα βρίσκεται στο μουσείο του Λούβρου, χρονολογείται από τον Boardman γύρω στα 600-590 π.Χ., ένα μαρμάρινο πρωτοκυκλαδικό κύπελλο με διάτρητα ωτία (λαβές) της εποχής του χαλκού, το οποίο βρέθηκε τυχαία σε αγρό, το κύπελλο είναι προϊόν εισαγωγής από τις Κυκλάδες. Ο χώρος όπου βρέθηκε δεν παρουσιάζει καμία επιφανειακή ένδειξη για την ύπαρξη εκεί και άλλων αρχαιοτήτων οποιουδήποτε είδους και οποιασδήποτε εποχής.

Ήθη - Έθιμα - Πολιτισμός - Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ελιά και η εκμετάλλευση της αποτελεί την κύρια ασχολία των αγροτών της περιοχής καθότι ευδοκιμεί σε μεγάλο μέρος της καλλιεργήσιμης γης. Ακολουθεί το αμπέλι και τα παράγωγα του σε πιο περιορισμένη όμως κλίμακα. Την χλωρίδα της περιοχής τέλος συμπληρώνουν πευκόδεντρα που παλαιοτέρα σχημάτιζαν ένα πλούσιο πευκοδάσος στο λόφο της Μαλεσίνας.
Φημίζεται για το τοπίο της και είναι γνωστή για το ιστορικό βυζαντινό μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, το οποίο απέχει ένα τέταρτο από αυτή και χρονολογείται από τον Η΄αιώνα ή τον 10ο και 11ο αιώνα μ.Χ.
Την ανωτέρω χερσόνησο της Αετολίμνης περιβρέχει ο Βόρειος Ευβοϊκός κόλπος σχηματίζοντας γραφικά ακρογιάλια και θαυμάσιες αμμουδερές ακρογιαλιές. Το γεγονός ότι βρίσκεται τόσο κοντά στην θάλασσα ευνοεί και την αλιεία στον τόπο.
Στη Μαλεσίνα βρίσκεται και η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου που είναι ένα από τα μεγαλύτερα μνημεία της μεσοβυζαντινής περιόδου της ευρύτερης περιοχής.
Η Μονή της Παναγίας Μελινίτσης, πλάι στη σημερινή ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Μαλεσίνας, ανήκε στην αρχική της μορφή στο σύνθετο τετρακιόνιο σταυροειδή εγγεγραμμένο με τρούλο τύπο. Το μεγαλύτερο μέρος του νότιου τοίχου και το Α. άκρο του βόρειου έχει χρονολογηθεί στη μέση Βυζαντινή περίοδο. Υπέστη αλλεπάλληλες καταστροφές από σεισμούς με αποτέλεσμα να δεχθεί επισκευές και προσθήκες σε διάφορες περιόδους. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Όμιλος για τη διάσωση του Βυζαντινού Ναού της Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου Μαλεσίνας», ιδρύθηκε το 1992 και φρόντισε για την ανακαίνιση και συντήρηση του ναού.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Δακορώνια Φ., Κωτούλας Δ., Μπαλτά Ε. Συθιακάκη Β. Τόλιας Β. «Λοκρίδα – Ιστορία & Πολιτισμός». Εκδόσεις: Κτήμα Χατζημιχάλη.
  • Καραστάθης Κώστας Β. 1999. «Μαλεσίνα – Ιστορία – Μνημεία – Αρχαιολογικοί Χώροι». Αθήνα. Έκδοση του Ομίλου για τη διάσωση του Βυζαντινού ναού Αγίου Γεωργίου Μαλεσίνας.
  • Πρωτόπαπας Ζήσης. 1952. «Λοκρίδα». Αθήνα 1952.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Άλμα πάνω Ε.Ι.Λ.Ε.Α Λοκρικά Χρονικά 1ος τ. σελ.99
  2. Άλμα πάνω το αριθμ. 83/30-7-1894

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


    Blogger Comment
    Facebook Comment
allday365news